Опис на програма
Главна цел на програмата е кандидатот да стекне знаења, вештини и компетенции за давање на основни здравствени и социјални услуги во домашни услови на лица кои поради возраст, хронични болести и др. причини, се во состојба на изнемоштеност и неможност да се грижат за себе како и предлагање на мерки за одржливост на домовите. Услугите се од различна природа и форма и ја заменуваат институционалната грижа и другите форми на организирана грижа.
Програмата е составена од 5 области/ модули кои треба да обезбедат знаења и вештини кај кандидатот кој ќе ја следи оваа програма и по нејзиното завршување ќе биде оспособен да ги извршува следните работи:
- Помага во одржување на домот;
- Помага на старите лица во секојдневните активности;
- Применува основни здравствени и ергономски правила и процедури;
- Овозможува психолошка и социјална поддршка на старите лица и применува правна заштита.
- Предлага мерки за одржливост во домовите
Реализацијата на програмата се одвива преку теоретски и практичен дел. Стручно-теоретските содржини ќе се реализираат во училница/кабинет и се во функција на практичната обука која пак, се изведува во домови за сместување, дневен престој на стари лица или нега во домашни услови.
Времетраењето на програмата е 300 часа од кои 90 часа часа се теорија, 180 часа припаѓаат на практична обука и 30 часа се наменети за оценување.
Периодот на реализација на Програма „Негувател/ка на стари лица“ е 4 месеци.
По успешно завршување на програмата кандидатот се стекнува со сертификат „Негувател/ка на стари лица“.
Резултати од програма
(Mk)
| - Кандидатот треба да : - Подготвува работно место - Набавува и приготвува храна - Мести кревет и одржува постелнината и облеката |
| - Пишува извештаи за извршената работа - Помага при одржување на лична хигиена - Подготвува оброци и помага при хранење - Помага при облекување - Помага при транспорт и престој надвор од домот - Идентификува основни симптоми на болести карактеристични кај стари лица - Поседува основни познавања за инфекции и изведува правилно дезинфекција - Превзема активности при постоење на болест кај стари лица по налог од стручно лице(лекар, медицинска сестра) - Помага при набавка и примање на редовна терапија на лицата - Помога во прилагодување на положбата на лицето во ергономска смисла - Користи заштитни средства и опрема - Применува прописи од системот на социјалната заштита на старите лица; - Воочува промени во средината и однесувањето на старото лице во насока на избегнување на ризиците од злоупотреба и заболување; - Поттикнува оддржување на интелектуални , когнитивните и моторни активности со цел да се поттикне самостојност кај старите лица - Комуницира правилно и работи тимски - Опишува работи и работни задачи и значење на неговател/ка на стари лица - Применува кодексот на однесување и облекување - Применува основните правила на куќниот ред и организацијата на работа на здравствените и социјалните установи; - Планира и организира сопствена работа; - Применува законската регулатива при вршење на својата работа; - Организира активности според потребите и барањата на на стари лица во согласност со упатствата и задачите дадени од претпоставените (лекар, медицинска сестра) - Планира спроведување на активности поттикнувајќи ги стари лица на активно учество - Извршува проверка на состојбата на домаќинството, покуќнината, уредите и опремата за припомош на старите и немоќни лица - Разбира основни состојки на храната потребни за составување и планирање на листа за набавка на намирници - Набавува храна според претходно составена листа според здравствената состојба на лицето и препораките од стручни лица - Подготвува планирани оброци прилагодени на здравствената состојба, потребите, вкусовите и навиките на старото или немоќно лице |
| - Опишува работи и работни задачи и значење на неговател/ка на стари лица - Применува кодексот на однесување и облекување - Применува основните правила на куќниот ред и организацијата на работа на здравствените и социјалните установи; - Планира и организира сопствена работа; - Применува законската регулатива при вршење на својата работа; - Организира активности според потребите и барањата на на стари лица во согласност со упатствата и задачите дадени од претпоставените (лекар, медицинска сестра) - Планира спроведување на активности поттикнувајќи ги стари лица на активно учество - Извршува проверка на состојбата на домаќинството, покуќнината, уредите и опремата за припомош на старите и немоќни лица - Разбира основни состојки на храната потребни за составување и планирање на листа за набавка на намирници - Набавува храна според претходно составена листа според здравствената состојба на лицето и препораките од стручни лица - Подготвува планирани оброци прилагодени на здравствената состојба, потребите, вкусовите и навиките на старото или немоќно лице - Применува правила при одржување хигиена на домот, чистење, дезинфекција, собирање и отстранување на отпад , медицински отпад и контрола на штетници според упатствата за примена и заштита на околината - Применува методи и техники за местење на кревет и менување на постелнина - Врши планирање и набавка на средства за хигиена, чистење и дезинфекција според потребите на лицето и инструкциите од стручните лица - Пополнува дневни извештаи за работата со лицето и неговата здравствена состојба според барањата на стручните лица - Набројува, познава и подготвува потребен материјал за лична хигиена - Познава и применува методи и техники за спроведување на лична хигиена кај болен - Применува соодветни активности според стандардите и правилата за лична хигиена и безбедност за потребите на старото лице - Користи методи и техники за избор и подготовка на здрава исхрана на стари лица - Се придржува на упатствата дадени од лекар - Применува техники за давање помош при хранење на старои лица - Користи техники за облекување на стари лица во зависност од состојбата во која се наоѓаат(неподвижни и подвижни) - Почитува интимност на старото лице - Идентификува состојба, барања и потреби на старо лице |
| - Следи препораките дадени од лекар; - Познава и применува постапки на правилен транспорт ; - Помага во извршување на активноста при излегување и престој надвор од домот; - Гради пријателски однос и взаемно почитување со старто лице - Разликува основни симптоми и знаци на болести по системи, карактеристични за стари лица - Препознава основни симптоми на промена во општата здравствена состојба и превзема активности за спречување со помош на стручни лица - Објаснува инфекции и применува потребните услови за спречување на појава и настанување на инфекции; - Поседува основни познавања за интрахоспитални инфекции и применува мерки за спречување и учествува под надзор на стручно лице во нивно спречување - Објаснува поимот антисепси и асепси; - Објаснува поимот дезинфекција, стерилизација и изолации; - Изведува дезинфекции и стерилизации водејки сметка за квалитетот на активностите; - Применува методи на дезинфекција на кревет, ормар, останатите површини во околина на старите лица; ноќниот сад за физолошки потреби (гуската - Информира стручни лица за симтомите, состојбите и промените кај старите лица - Користи медицински помагала и апарати за мерење на крвен притисок, пулс и температура придржувајќи се на основните медицински правила за нивна употреба - Набавува лекови според упатствата на лекар - Применува ергономски техники во реализирање на соодветните активности во согласност со здравствената состојба на стари лица - Познава опрема за припомош на стари лица - Поттикнува одржување и подобрување на мобилноста на стари лица - Применува различни техники при помош во одење на стари лица - Применува принципи и пстапки за дезинфекција - Познава и спроведува постапки пропишани за самозаштита и заштита; - Познава установи за социјална заштита на стари лица и услуги кои ги нудат; - Познава закон за социјална заштита во Република Македонија посебно делот за старите лица - Идентификува форми на злоупотреба и социјална заштита на семејството и остварувањето на правата на постарите лица - Дава информации според потребите на старите лица, ги упатува во соодветна служба, установа - Познава човекови права, анти-дискриминација, родова еднаквост и хендикеп |
| - Објаснива основни принципи на старост и стареење - Идентификува и ја прифаќа возраста кај постари лица - Препознава основни симптоми и знаци на неуролошки болести кај старите лица - Идентификува потреби кај лицата со смалена можност за грижа за себе - Развива емпатија и емоционална подршка - Идентификува стрес, траума и кризна состојба - Спроведува психосоцијална помош и поддршка: - превзема активности на вклучување на старото лице во општествениот живот; - поттикнува автономност на старото лице; - Превзема социјални, морални и етички активности - Препознава: - пречки во комуникација и изнаоѓа можности за нивно надминување; - конфликт како пречка во комуникација; - Прилагодува комуникација на различни старосни групи - Превенира, се справува и разрешува конфликт; - Разбира карактеристики и елементи на процес при комуникација со стари лица, членови на семејство; членови на медицинскиот тим - Препознава функционален тим - Препознава потрошувачи во домовите - Проценува потрошувачка на енергија и вода - Проценува управување со отпадот во домовите и процес на еколошко одлагање на отпадни материи - Предлага мерки за одржливост во домовите |
Критериуми за влез во програмата
(Mk) Завршено најмалку основно образование и над 16 годишна возраст, психофизички здрав, емоционално способен и стабилен, да има афинитет за оваа работа.
Времетраење на програмата
| Времетраење на програма | Вкупен број на часови | Изразено во проценти |
|---|---|---|
| Теорија | 90 | 30 |
| Пракса | 180 | 60 |
| Оценување | 30 | 10 |
| Вкупен број на часови | 300 |
